Crnogorska pravoslavna crkva-encikla iz 1902. godine

[Veshovich]

PATRIARCHAL AND SYNODICAL
ENCYCLICAL OF 1902
To their Beatitudes and Holinesses the Patriarchs of Alexandria and Jerusalem, and to the most holy autocephalous sister-Churches in Christ, in Cyprus, Russia, Greece, Romania, Serbia and Montenegro.

Whereas the most holy presidents of the venerable autocephalous Orthodox Churches have written to us in Irenical Letters in reply to our announcement of our election (by God's pleasure) and elevation to the most holy apostolic and patriarchal Ecumenical Throne, we are happy to observe the ancient and unbreakable bond, manifested with all haste and great
warmth, and the words of evangelical love so warmly expressed and the
ardent prayers addressed to God on behalf of this senior holy and Great Church of Christ, their sister most ready in faith and hope and love.

This appearance of brethren praying together in Christ and united in a sacred harmony, stirs our soul and warms us to a more continuous effectual fellowship; and it has excited in us greater hopes of a more fruitful cultivation of mutual relations among Churches sharing in the same opinion, with a view to a more splendid and abundant religious harvest. We declare ourselves full of most excellent intentions and we gladly take up the sincere assurances of the holy Churches, among whom our most holy sister who bears the honors among the Churches in Orthodox States (we speak of the Orthodox Church of All the Russias) has brought us great consolation by addressing herself as follows:
"The summons to peace and fraternal love and lively mutual fellowship, which you addressed to us and to the other autocephalous Churches, will find an echo and a sympathy in the hearts of all Orthodox Christians, who are sincerely devoted to their mother Church. Divided by reasons of history and differences of language and nationality, the local holy Churches of God find their unity in mutual love and their courage in close fellowship with one another; and they derive power to make progress in faith and devotion, rejecting the crafts of hostility and proclaiming the Gospel universally". The same spirit of brotherly love and unity derived from the divine source of the Gospel breathes vitally through similar words and expressions in the esteemed letters from all the other sister-Churches: they give us courage and strength, and they afford happy opportunities for us, following the good custom (which dates from time immemorial) of exchanging fraternal greetings and love, to seek also their wise counsel on matters on which both common study and judgement could be considered opportune by the Churches and also the successful achievement of good works to the benefit of the local Churches as well as the whole Church whose head is Christ.

Happily encouraged, then, by such brotherly support and having in mind the advice of the Apostle Paul to the Corinthians and to all in all ages who believe in Christ: "I beseech you, brethren, through the name of our Lord Jesus Christ, that you all speak the same thing, and that there be no division among you; but that you be perfected together in the same mind and in the same judgement", we decided to suggest to our Holy Synod for deliberation a plan which we judged to be right and holy and worthy of serious consideration. With a view to a clearer formulation and easier study of certain topics of a religious nature and of great importance, we communicated that plan to our venerable and dear synodical brothers in Christ; and we asked them whether our holy and Great Church of Christ considered it opportune to seek an exchange of views with the holy patriarchs and most reverend presidents of the autocephalous Churches on these topics.

After expert study and preparation, they have agreed by a unanimous synodical resolution of our dear brother-bishops gathered around us in the Holy Synod; but standing firm to the custom prevailing in the primitive Church (according to which the bishops and pious guardians of the Churches acquainted each other by letter of their problems and of their solutions, diligently and fraternally being careful to seek after a common mind in word and deed), we are proceeding to outline the questions which have been approved synodically: they do not raise any new matters, but put forward matters which have for some time been the subjects of common study, with the object of mutual enlightenment of the local holy Orthodox Churches of God. They, motivated (of course) by similar intentions for the general good, will gladly (we believe) accept and judge opportune such research into the cycle of spiritual intercommunion in over seeing: it is not only to be perceived pragmatically but is also commanded by the calling with which all of us who have been called in Christ, by the favor and grace of God, to guard His holy Churches by giving heed to themselves and to be concerned for the salvation of all men.

It is, indeed, necessary that those who are set over the faithful for their spiritual government should pay attention to the greater good of all Christians, in order that the most precious crown of love might be enabled to bear more fruit according to the divine will. Wherefore, we consider that what should first of all be examined is whatever the venerable presidents of the holy autocephalous Orthodox Churches deem would be beneficial to do but which is not being done; and what hence-forward should and could be done, towards bringing together the Orthodox people in the unity of faith and in mutual love and common purpose; and what thereafter should be done to strengthen further our holy and Orthodox faith, and to defend more strongly the holy Churches of God against the assault of the contrary spirit of these days.

It is, moreover, pleasing to God, and in accordance with the Gospel, to seek the mind of the most holy autocephalous Churches on the subject of our present and future relations with the two great growths of Christianity, viz. The Western Church and the Church of the protestants. Of course, the union of them an of all who believe in Christ with us in the Orthodox faith is the pious and heart-felt desire of our Church and of all genuine Christians who stand firm in the evangelical doctrine of unity, and it is the subject of constant prayer and supplication; but at the same time we are not unaware that this pious desire comes up against the unbroken persistence of these Churches in doctrines on which, having taken their stand as on a base hardened by the passage of time, they seem quite disinclined to join a road to union, such as is pointed out by evangelical and historical truth; nor do they evince any readiness to do so, except on terms and bases on which the desired dogmatic unity and fellowship is unacceptable to us. It is a truism that the holy catholic and apostolic Church is founded upon the Apostles and preserved by the divine and inspired Fathers in the Ecumenical Councils, and that her head is Christ the great shepherd, who bought her with his own blood; and that according to the inspired and heaven bound Apostle she is the pillar and ground of the truth and the body of Christ: this holy Church is indeed one in identity of faith and similarity of manners and customs, in unison with the decisions of the seven Ecumenical Councils, and she must be one and not many differing from each other in dogmas and fundamental institutions of ecclesiastical government. If, as in every matter which is impossible with men but impossible with God, we cannot yet hope for the union of all as ever being a possibility, yet because divine grace is constantly active and men are being guided in paths of evangelical love and peace, one must consider very carefully whether it might be possible to prepare the (at present) anomalous way which leads to such a goal and to find points of encounter and contact, or even to turn a blind eye to certain irregularities until the completion in due course of the whole task, whereby might be fulfilled to our joint satisfaction and benefit our Lord and God and
Savior Jesus Christ's saying about one flock and one shepherd. Wherefore, if it might be acceptable to the holy brethren to follow up this suggestion, we are bold to add this fraternal question: whether the present is judged to be the right time for a preliminary conference on this, to prepare a level ground for a fraternal approach and to determine, by common agreement of members of the whole of our Orthodox Church, what might be considered the best bases, ways and means.

Clearly relevant to Christian unity are the questions concerning those Western Christians who recently separated from the Roman Church and call themselves Old Catholics, and who say that they accept the teachings of the undivided Church down to the 9th century and the decrees of the seven holy Ecumenical Councils: they claim that they are already in the Orthodox Church as a whole, and they seek union and communion with her as the remaining task of formal regularization. The impetuous zeal for Christian truth and evangelical love on the part of these pious Christians is all together praiseworthy, and in their fine struggle they proved themselves to be filled with it. Their conferences, resolutions and acts are well known to the Christian world, as are their dogmatic and liturgical teaching through their catechetical and symbolical books.

A clear and agreed opinion as to their professed confession of faith does not yet prevail among us, but various opinions about it are expressed by our churchmen, both by those who have known them at close quarters and also by those who have studied them at a distance: some of them have decided that on important dogmatic points this confession is still far from perfect Orthodoxy, and others on the contrary consider it not to contain essential differences which would preclude unity of faith and ecclesiastical communion but to be a well-nigh complete acceptance by hem of the complete healthy Orthodox teaching and tradition. We think it good, therefore, to invite the pious and fraternal views of the holy Orthodox sister-Churches on this important matter, as to whether they deem it opportune (and what way would be good and acceptable) to facilitate the realization of the desire of these Christians for complete union with us, as an auspicious first-fruit of the hoped-for and longed-for unity of all Christians.

Worthy of no less attention, in our opinion, is the question of a common calendar, already for some time spoken and written about, especially proposed methods of reforming the Julian Calendar which has prevailed in the Orthodox Church for centuries, or the acceptance of the Gregorian: the former is more defective scientifically, the latter more exact, considering also the change of our ecclesiastical Easter after the necessary agreement. In the studies on this topic, we see that the opinions which are held by Orthodox who have made a special investigation of it are divided. Some of them consider our ancient inheritance as alone fitting in the Church, having been handed down from the fathers and always having had the Church's authority; not only do they think that there is very little need for change, but they would rather avoid it, for the reasons which they elaborate. Others, champions of the Westerners' calendar and its introduction by us, suggest the greatest possible chronometric accuracy, or even the new usage of uniformity; and they advocate the practice of the Western Church as being reasonable, perhaps in expectation of possible religious benefits, in their own opinion. So, in our times, the discussion has been intensified, various and stimulating assertions being propounded by either side, both of a scientific and of a religious nature, on both of which in some Orthodox countries a certain inclination is evident of adherence to the notion of changing our Orthodox calendar or of some reform of it; and, inasmuch as this question (for all its obvious scientific form) has an ecclesiastical importance, it seems right to us to exchange with the other Orthodox Churches the relevant information in order that on this too a common mind might be reached among them, and a single opinion and decision of the whole Orthodox Church expressed. For, to her alone belongs the judgement on this matter and the research (if necessary) for a way of uniting (so far as is possible) the hoped-for scientific accuracy with the desired maintenance of hallowed ecclesiastical decrees.

So, then, our Great Church of Christ considers this exchange of views on the above-mentioned points to be a simple indication of spiritual and practical intercommunion, and as cementing the unity which should be maintained on all common questions and which is most effective in Orthodoxy; and she cherishes high hopes that her fraternal concern in this matter, and her earnest prayer for holy and evangelical conclusions, will find a sympathetic echo in the hearts of the venerable sister-Churches in Christ and have the approval of their brotherly love, so that on each matter the views of those who reverently preside over the Churches may be made known. We think, too, that as well as the, common benefits expected from the mutual exchanges the great moral strength of the holy Orthodox Church of Christ may be demonstrated once again to the world; for its source is her possession of the unchanging truth, and its strong lever is the unbreakable unity of the local Churches. With such hopes and convictions, which we base upon the inspired zeal of those venerable presidents who govern the holy Churches of God and of the Holy Synods, that their Churches may be glorious and steadfast, we pray to the Lord
with all our heart that all the Orthodox faithful may be preserved and sheltered by His in vincible shield, and that He will vouchsafe great happiness and health and long life to Your Beatitude and Holiness, who are much beloved and cherished by us .


Joachim of Constantinople

Joachim of Ephesus
Nathanael of Proussa
Alexander of Neocaesarea
Basil of Smyrna
Constantine of Chios
Polycarpos of Varna
Joachim of Xanthi
Nicodemus of Vodena
Nicephoros of Lititsa
Tarasios of Helioupolis
Hieronymos of Kallioupoli
[ -END- ]

http://www.patriarchate.org/encyclic...ncyclical_1902

[Veshovich]

УСТАВ СВЕТОГ СИНОДА У КЊАЖЕВИНИ ЦРНОЈ ГОРИ,Цетиње 1904.год.



ОПШТЕ ОДРЕДБЕ

Чланак 1.

Автокефална православна Митрополија у Књажевини Црној Гори,као члан једине свете католичанске и апостолске црква,којој је
пастиреначелник и глава Господ и Бог наш Исус Христос,чува и одржава јединство у догматима и у каноничким установама са свим другим православним автокефалним црквама,и ово ће јединство она чувати и одржавати довијека.

Чл.2.

Автокефалну православну Митрополију у Црној Гори састављају:
1)Цетињска архиепископија,састављена из свију племена која се налазе на десној страни ријеке Зете,са додатком вароши Подгорице и Племена зетског.Управља овом архиепископијом цетински архиепископ,који је уједно и поглавица све православне цркве у Црној Гори са насловом митрополита црногорског,брдског и приморског.
Столица је цетинске архиепископије престоница државе Цетиње.
2)Захумско-расијска епархија,састављена из свију племена која се налазе на лијевој страни ријеке Зете.Управља овом епархијом захумско-расијски епископ.Столица је захумско-расијске епархије у манастиру Острогу
Чл.3

Свима црквеним пословима у Књажевини Црној Гори управља у смислу светих канона Свети синод,који је највиша црквена власт у Књажевини,и којему подлеже,у питањима вјере,богослужења и хришћанског морала,сви у Књажевини Црној Гори који исповиједају православни вјеру


итд,итд,итд

[komovi]

Iz Crnoga Vrha jeli vesovicu?Ili odakle vec?I ciji si,mozda smo rodjaci?

[Ćipur]

Novak ADŽIĆ: PREGRŠT DOKAZA DA JE CRNOGORSKA PRAVOSLAVNA CRKVA BILA AUTOKEFALNA

Fond dokumenata Ministarstva prosvjete i crkvenih poslova Knjaževine i Kraljevine Crne Gore, koji se nalazi u Arhivu Crne Gore, na Cetinju, sadrži mnoštvo dokaza (u 110 fascikli) o autokefalnosti Crnogorske pravoslavne crkve. (Negatori Crnogorske pravoslavne crkve, inače, nijesu nikada citirali niti jedan dokument iz tog fonda!)
I sabrana djela Mitrofana Bana, objavljena u više tomova, takođe su uvjerljiv izvor koji svjedoči o autokefalnosti Crnogorske pravoslavne crkve. I (sačuvana) arhiva o zasjedanjima Svetog Sinoda Crnogorske pravoslavne crkve, nudi dokaze o njenoj autokefalnosti, a i službeni časopis crnogorskog Ministarstva prosvjete i crkvenih poslova – “Prosvjeta” (1889–1901) takođe sadrži brojne fakte i dokaze o autokefalnosti Crnogorske pravoslavne crkve.
Isto tako, brojni su akti i članci o autokefalnosti Crnogorske pravoslavne crkve, koje je objavio list “Glas Crnogorca” u periodu od 1871. do 1922. godine. Iz navedenih izvora nudimo samo neke dokaze.
O autokefalnosti Crnogorske pravoslavne crkve pisale su i mnoge značajne ličnosti koje su živjele u vrijeme kada je ona imala takav status, a među njima su Valtazar Bogišić, Nikodim Milaš i Nićifor Dučić.

Bog nam je očuvao crkvenu autokefalnost

Autor “Opšteg imovinskog zakonika za Knjaževinu Crnu Goru” (1888.) i prvi crnogorski ministar pravde, dr Bogišić, u svojoj knjizi “Pravni običaji u Crnoj Gori, Hercegovini i Sjevernoj Albaniji” (CANU, Titograd, 1984, str. 238–239), napisao je i sljedeće:
“Kao i sve države gdje gospodari istočno-pravoslavna vjera, tako i Crna Gora ima svoju autokefalnu Crnogorsku crkvu...”.



Nikodim Milaš, zadarski episkop, zapisao je 1890. godine u knjizi “Crkveno pravoslavno pravo” da je Cetinjska mitropolija autokefalna i u njegovom katalogu je na trećem mjestu.



Kada je mitropolit autokefalne Crnogorske pravoslavne crkve Mitrofan Ban, 1910. godine, slavio jubilej – 25-ogodišnjicu arhijerejske službe – tim povodom primio je brojne čestitke, a jednu od njih uputio mu je (iz Soluna) i dr Gavrilo Dožić, kasniji srpski patrijarh, u toj poruci piše i ovo:
“Meni bi bila dužnost ne samo moja skromnost da uzme učešća, već da budem inicijator i, u okolini u kojoj sam se nalazio, da i drugi izvrše ono što su bili prema tome znamenitom momentu u istoriji Crnogorske ckve”.



Kada je dr Gavrilo Dožić, 1913. godine, određen da bude episkop pećke eparhije Crnogorske pravoslavne crkve, crnogorski kralj Nikola Prvi Petrović je poručio:
“Gospodo, može li biti ljepšega dana za našu autokefalnu Pravoslavnu crkvu od ovoga, u kome sa našega Cetinja spremamo, dr Gavrila Dožića, vrijednog sina zemlje ove na njegovu službu bogu i narodu”.



U biografiji dr Gavrila Dožića, koju je objavio Ilustrovani zvanični almanah–šematizam Zetske banovine, (god. I, državna štamparija, Sarajevo, 1931. str. 232), piše i ovo:
“Ogledao se na bogoslovsko–književnom polju, a sada radi na istoriji Crnogorske pravoslavne crkve”.



Mitropolit autokefalne Crnogorske pravoslave crkve u periodu od 1884 do 1920. godine (kada je nasilno ukinuta) bio je Mitrofan Ban (1841–1920). On je 1910. godine, u pismu koje je zahvalnica na pozdravni govor kralja Nikole, uz ostalo, naveo i ovo:
“Vaše Kraljevsko Visočanstvo, Premilostivi Gospodaru,
Četrdeset godina već je prošlo, od kako mi je velika sreća u udio pala da stupim na službu Crnogorske crkve – na službu Vaše, Gospodaru, junačke države”.



Član Svetog Sinoda Crnogorske pravoslavne crkve Kiril Mitrović (1867–1931), koji je 1909. godine postao episkop njene zahumsko–raške eparhije, 6. aprila 1910. godine, u pozdravnom govoru upućenom Mitrofanu Banu istakao je i ovo:
“Vaše Viskopreosvještenstvo, Visokodostojni gospodine Mitropolite!
Raduje se danas sveta pravoslavna Crnogorska crkva slaveći dvadestpetogodišnjicu revnosne službe Vaše Bogu, prijestolu i otadžbini, i prinosi toplo blagodarenje Božjem promislu, što Vas je sv. Blagoslovom svojim pratio na putu duge teške apostolske službe Vaše i udijelio da ona bude plodonosna i korisna sv. Božijoj crkvi”.



Autokefalnost Crnogorske pravoslavne crkve eksplicitno dokazuje pismo Svetog Sinoda Crnogorske pravoslavne crkve knjazu Nikoli I Petroviću Njegošu od 1. maja 1908. godine, koje glasi:
“Njegovom Kraljevskom Visočanstvu Knjazu Gospodaru Nikoli Prvom – Topolica.
Bog vjerni čuvar Crne Gore kroz duga i teška vremena očuvao je njenu političku nezavisnost i crkvenu autokefalnost. Za ovo zasluga pripada Vašemu Uzvišenome Domu, iz koga su na kormilo državno i crkveno dolazili veliki muževi, duhovni pastiri i svjetski vladari, koji su vazda znali visoko držati ugled Crne Gore.
Između mnogijeh savremenijeh reformi koje je Vaše Kraljevsko Visočanstvo na sreću i blago Crne Gore blagoizvolilo sankcionisati i sveta crkva bila je usrećena duhovnijem zakonima Pravoslavnih Konsistorija i Svetog Sinoda.
Saglasno Ustavu Svetog Sinoda danas prvi put okupljeni sinodski članovi na prvome mjestu za svoju svetu dužnost smatraju, Vašemu Kraljevskom Visočanstvu i Vašemu Uzvišenome Domu izjaviti svoju vjernost i nepokolebljivu odanost. U isto vrijeme Sinod najponiznije, Vama Uzvišeni Gospodaru najtoplije blagodari za nebrojena dobra koja ste crkvi svojoj učinili.
Vaše Kraljevsko Visočanstvo, Vaš Uzvišeni Dom i Crnu Goru Sveti Sinod preporučuje promislu Svevišnjemu.
Smireni molitvenici: Mitropolit Mitrofan, predsjednik, naim. episkop Kiril Mitrović, član, arhimandrit Mihailo Dožić, član, iguman Prokopije Vračar, član, protođakon Filip Radičević, član, protojerej Aksentije Bojović, član, protojerej Pavle Petrović, član, sekretar Svetoga Sinoda, đakon Ivo Kaluđerović”.

[Ćipur]

Naša crkva kao autokefalna nezavisna je

Crnogorski knjaz Nikola I Petrović Njegoš proglašen je 1910. godine za kralja Crne Gore. Među brojnim čestitkama tim povodom primio je i čestitku Njegove Svetosti Patrijarha Antiohijskog Grigorija:
“Njegovom Veličanstvu Preblagočestivom Kralju Nikoli Prvom.
Petnaesti avgust, blagosloveni dan, koji mi napominje milosti i obimne blagodati, Našega Gospodara, Boga, jer tog istog dana 1906. godine ja sam uzašao po milosti Svetoga Duha na prijesto Patrijaršijski Prvoprestolnih Apostola Petra i Pavla, danas postaje izvor radosti i veselja za Sveto Pravoslavlje cijelog svijeta, jer danas vidimo Vašu glavu, obasutu poštovanjem i obožavanjem, a tako i mudrošću ispunjenu, koja Vas je učinila predmetom uvažavanja i divljenja Velikodušnih Ruskih Careva.
S kojom ste mudrošću znali upravljati predstojno Vašu Srećnu Knjaževinu kroz čitavo po vijeka, okrunjenu pravoslavnom krunom i kao što to vidi Vaš vjerni narod, radan i hrabar, predan pravoslavlju i gleda svoga omiljenog Knjaza na dostojanstvu Njihovih Veličanstava Kraljeva.
Sasvim je dakle pravedno da danas naše duše veličaju Gospodara, a naši duhovi da se raduju u Gospodu, koji je naš spasitelj, i za to Antiohiska crkva uzimlje udjela u velikoj radosti svoje sestre Svete Crnogorske Crkve.
Smatrao sam dužnošću da otslužim sa svim mojim patrijaršijskim klirom u prisustvu velikog broja moje pastve svetu liturgiju, namijenjenu Vašem Veličanstvu vozljubljenom u Gospodu.
Ja ovim uzimljem slobodu da podnesem Vašem Kraljevskom Prestolu moja Patrijaršijska čestitanja i moje očinske želje duboko iskrene, moleći Gospoda i Cara Careva, da Vas sačuva još svetom desnicom za dug i presrećan život na korist i na sreću države koju Vam je Svevišnji povjerio, da sačuva Nj. V. Preblagočestivu Kraljicu Vašu uzvišenu Suprugu, Nj. Kr. V. Knjaza Našljednika i cijelu Kraljevsku porodicu, da blagoslovi Vaš Narod i uzdrži i štiti Vašu Slavnu Kraljevinu.
U znak blagoslova slobodan sam poslat V. Veličanstvu ikonu Sv. Bogorodice, zaštitnice naše patrijaršijske katedralne crkve, i kao dokaz moje istinske ljubavi prema V. Veličanstvu i mog velikog veselja za ovaj srećan dan, ja se usuđujem upraviti Vam ovo pismo, sa kojim Vam podnosim moje duboko poštovanje.
Neka je milost Božja s Vama i neka Vas prati.
Čast mi je biti Vašega Veličanstva vrlo vaтreni i ponizni molitvenik u Hristu!
Damask, 15. avgust 1910. Grigorije Patrijarh Antiohiski i cijelog istoka”.

Ustav Svetog Sinoda Crnogorske pravoslavne crkve od 30. decembra 1903, u članu 1 i 2, izričito navodi autokefalnost Crnogorske pravoslavne crkve, u članu 15, stav 2, govori se o ličnoj nadležnosti Mitropolita “kao sinodskog predsjednika i kao poglavice autokefalne Crnogorske crkve”.

U Ustavu Knjaževine Crne Gore iz 1905, u aktu lex superior, sa stanovišta državnog prava, u članu 40 normirano je slijedeće:
“Državna vjera je u Crnoj Gori istočno pravoslavna. Crnogorska je crkva autokefalna. Ona ne zavisi ni od koje strane Crkve, ali održava jedinstvo u dogmama s istočno pravoslavnom Vaseljenskom crkvom. Sve ostale priznate vjeroispovijesti slobodne su u Crnoj Gori”.

Posljednji autokefalni mitropolit Crnogorske pravoslavne crkve, u doba nezavisne Knjaževine i Kraljevine Crne Gore bio je Mitrofan Ban. On je za crnogorskog mitropolita kanonski rukopoložen u Rusiji 6. aprila 1885. godine, u Isaklijevskoj Crkvi u Petrogradu, od strane petrogradskog mitroplita Isidora, u prisutstvu ruskog cara Aleksandra III Romanova. Tri dana ranije, u besjedi koju je održao u Svetom Sinodu u Petrogradu, između ostalog, rekao je i ovo:
“Vi, svjatjejši otci, promislom Božjom i željom moga premilostivoga gospodara knjaza Nikolaja rukovođeni, izvoliste smirenost moju izabrati za episkopa Crkve Crnogorske”.

Nakon hirotonije primio ga je 15. aprila 1885. godine car Aleksandar III. Prilikom susreta sa njim rekao mu je i ovo:
“Meni je takođe drago što ste Vi rukopoloženi za episkopa u Rusiji. To pokazuje duhovnu vezu imeđu Ruske i Crnogorske crkve”.

Mitropolit Mitrofan Ban sve to detaljno opisuje u svojim memoarima. Nakon hirotonije, Mitrofan Ban je, 19. oktobra 1885. godine, o tome obavijestio vaseljenskog carigradskog patrijarha Joakima IV u pismu, broj 356, u kojemu, uz ostalo, navodi:
“Mi smo se iz Rusije povratili i u ime Božije zauzeli smo svetu katedru Mitropolije Autokefalne Crkve u bogoštićenom Knjaževstvu Crnogorskom na koju smo i Duhom Svetijem i pozvati”.

Ruska crkva i Carigradska patrijaršija priznavale su autokefalnost Crnogorske crkve ne samo u doba Mitrofana Bana, nego i ranije. Tako se iz pisma koje je carigaradski patrijarh Grigorije poslao 29. januara 1798. godine Petru I Petroviću Njegošu jasno vidi da je carigradska patrijaršija Crnogorsku crkvu smatrala autokefalnom.

Vaseljenska patrijaršija je 1855. izričito priznala autokefalnost Crnogorske crkve o čemu govori i atinska Sintagma.

Protođakon Filip Radičević, dugogodišnji sekretar Mitroplije Crnogorske pravoslavne crkve, član njenog Svetog Sinoda od 1904. godine, u službenom časopisu crnogorskog Ministarstva prosvjete i crkvenih poslova – Prosvjeta, u radu “Pravoslavna crkva u Crnoj Gori”, objavljenom 1889. godine piše:
“Pravoslavna naša crkva kao autokefalna, nezavisna je. Ona se kao takva odnosi prema Ruskom Sinodu, Carigradskoj i drugim patrijaršijama, kao i ostalim autokefalnim crkvama. Sve autokefalne pravoslavne crkve priznaju nezavisnost Crnogorske crkve, svagda joj dostavljaju događaje koji se u pojedinim crkvama zbivaju, na primjer, kad koji patrijarh dolazi na upravu svoje crkve”.

[Ćipur]

Autokefalnost priznavali i Carigrad i Moskva

Godine 1910. mitropolit petrogradski Antonije u pismu Mitrofanu Banu, uz ostalo, piše:
“Bratski vas pozdravljam sa znamenitim jubilejem, izražavajući tople želje da Vašem Visokopreosveštenstvu pastironačenik Gospod Bog naš Isus Hristos udijeli dugi život u plodotvornoj službi Vašoj za dobro Crnogorske crkve”.



A Vaseljenski patrijarh Joakim iz Carigrada 1910. godine piše Mitrofanu Banu:
“Gospod neka podari bogate darove Vašem Visokopreosveštenstvu, svetoj Crnogorskoj crkvi, blagovjernom gospodaru i pobožnom narodu”.




U ime Srpske pravoslavne crkve, njen mitropolit Dimitrije Pavlović (1910. godine) uputio je čestitku Mitrofanu Banu, u kojoj stoji:
“Srpska crkva, kao sestra i po vjeri i narodnosti, dijeli radost Crnogorske crkve”.
(O tome piše “Glasnik” Pravoslavne crkve u kraljevini Srbiji, od 15. aprila 1910. godine.)



Jerusalimska crkva je priznavala autokefalnost Crnogorske crkve, o čemu ilustrativno govori i pismo patrijarha Damijanosa poslato Mitrofanu Banu 25. decembra 1903. godine.




Dr Mihailo Dožić postao je 1879. godine iguman Moračkog Manastira, da bi ubrzo bio proizveden u čin crnogorskog arhimandrita. Godine 1908. postao je član Svetog Sinoda Crnogorske pravoslavne crkve. Zajedno sa popom Stankom Bulatovićem, iz Kolašina, 1910. godine, povodom jubileja kojeg je slavio mitroplit Mitrofan Ban, uputio je pismo slijedeće sadržine:
“Današnji dan Vašeg slavlja dvadesetpetogodišnjice kao poglavara svete Crnogorske crkve osobito proslavlja sveštenstvo i narod u svetoj obitelji manastira Morače. Tradicionalne veze Vašeg prebivanja među narodom ovog kraja ostaće na uspomenu najdaljim pokoljenjima. Neka da Svemogući da proslavimo i pedesetogodišnjicu Vašeg slavnog rada, na korist svete crkve, Gospodara i Otadžbine”.





Iguman Leontije Ninković, nastojatelj Ostroškog manastira, od 1912. godine član Svetog Sinoda Crnogorske pravoslavne crkve i svještenik na Dvoru kralja Nikole u zemlji i emigraciji (1916–1919) uputio je iz Nikšića 1910. godine, zajedno sa jeromonahom Danilom Labovićem i monahom Antonijem Miranovićem, čestitku u kojoj, uz ostalo, veli da je Mitrofan Ban hrabri junak sa sabljom u ruci na bojnom polju, pod barjakom uzvišenog Gospodara, te kao jerarhu “specijalno za Crnogorsku crkvu i sveštenstvo, najsrdačnije Vam čestitamo dvadesetpetogodišnjicu svete uzvišene i revnosne arhipastirske službe Bogu, crkvi, Gospodaru i domovini”.



Nakon što je mitropolit Mitrofan Ban umro, 30. septembra 1920. godine. Oproštajnu riječ na njegovom opijelu govorio je episkop zahumsko–raški Kiril Mitrović, i tom prilikom, uz ostalo, rekao:
“Po prirodi bistra i zdrava uma, plemenita srca i nesebično snažne volje, on je uspijevao u radu na crkvenom polju tako da je sposobnost njegova uočena od crkvenih i državnih poglavica dovela ga na upravu Crnogorske crkve. Prema prilikama i sredstvima sa kojima je mogao raspolagati Mitropolit Mitrofan za vrijeme svog dugog Vladikovanja mnogo je učinio za Crnogorsku crkvu”.




Sveti arhijerejski sinod Vaseljenske patrijaršije u Carigradu, 19. marta 1920. godine, donio je odluku (broj 2056) kojom daje blagoslov na prisajedinjenje Ujedinjenoj Srpskoj pravoslavnoj crkvi određenih eparhija, gdje se, uz ostalo, precizira:
“U granicama ovog Ujedinjenog Kraljevstva Srba, Hrvata i Slovenaca ušle su i autokefalne pravoslavne crkve, Karlovačka i Crnogorska, kao i dvije dalmatinske eparhije, Zadarska i Kotorska”.





Vaseljenska patrijaršija, inače, tim aktom “priznaje proglašeno ujedinjenje autokefalnih crkava Srpske, Crnogorske i Karlovačke, kao i dviju dalmatinskih eparhija”.
Ovo je, dakle, zvanični akt Vaseljenske patrijaršije u kojemu se navodi da je postojala autokefalnost Crnogorske crkve.




Proglašenje Srpske patrijaršije obavljeno je u Sremskim Karlovcima 12. (25) septembra 1920. godine. Ubrzo potom sastao se Arhijerejski sabor Srpske patrijaršije - 15. (28.) septembra 1920. godine - koji je donio odluku da se arhiepiskop beogradski i mitropolit Srbije, Dimitrije Pavlović, proglasi ipso jure prvim patrijarhom Srpske patrijaršije. U toj odluci, uz ostalo, se kaže:
„Slično tome postupalo se i kod osnivanja nacionalnih autokefalnih oblasti u svima pravoslavnim državama. Tako su uzdignute katedre na stupanj autokefalne arhiepiskopije u prestonim gradovima: Atini za Crkvu u Kraljevini Grčkoj, u Beogradu za Crkvu u Kraljevini Srbiji, na Cetinju za Crkvu u Crnoj Gori, u Bukureštu za Rumuniju, u Sofiji za Bugarsku, a u Rusiji dignut je arhijerejski presto druge prestonice u Moskvi, na stupanj patrijaršije”.



U tomosu Carigradske patrijaršije i patrijarha Melentija IV, donijetog u Carigradu 19. februara 1922. godine (broj protokola 1148.) izričito se navodi da je Crnogorska pravoslavna crkva bila autokefalna.




I crnogorski politički i pravni pisac, advokat, dr Sekula Drljević, koji je u nezavisnoj knjaževini i kraljevini Crnoj Gori vršio i dužnost ministra prosvjete i crkvenih poslova, na ovu temu je (u svojoj knjizi “Balkanski sukobi 1905– 1941.”, drugo izdanje, Zagreb, 1990. 172–173), uz ostalo, zapisao:
“Crnogorsko pravoslavlje je crnogoroslavlje...Crnogorska crkva kroz sve vjekove nije bila ni u kakvoj zavisnosti od bilo koje pravoslavne crkve, pa ni od Carigradske patrijaršije”.





I srpski istoričar Gligor Stanojević, u knjizi “Istorija naroda Jugoslavije” (knjiga II, Beograd, 1960. str. 1184), konstatuje činjenicu da je Crnogorska pravoslavna crkva bila autokefalna. Stanojević to čini i u svojoj knjizi “Crna Gora pred stvaranje države” (Beograd, 1962. godine).
Najzad (iako to, ponavljam, nije sva dokumentacija koja se na ovu temu može ponuditi) ukazujem da je poznati mađarski naučnik, profesor Univerziteta u Budimpešti, član Mađarske akademije nauka, dr Jožef Bajza, u svojoj knjizi “Crnogorsko pitanje”, objavljenoj na mađarskom jeziku 1927. i na italijanskom jeziku 1928. godine u Budimpešti, o autokefalnosti Crnogorske pravoslavne crkve napisao i sljedeće:
“Godina 1766. označava nezaboravan datum u istoriji Crne Gore. Turci su te godine ukinuli Pećku patrijaršiju i zbog toga je pravoslavna Crnogorska crkva dobila autokefalnost”...




Podsjećamo: Carigradska patrijaršija je u svom Katalogu iz aprila 1855. godine upisala Crnogorsku crkvu na devetom mjestu autokefalnih crkava. Isto to navodi se i u katalogu Atinska Sintagma, iz aprila 1855. godine. I Ruski katalog autokefalnih crkava iz 1851. godine navodi Crnogorsku mitropoliju kao autokefalnu. O tome Nićifor Dučić piše:
“Ruski sinod priznao je pravoslavnu crkvu u Crnoj Gori kao autokefalnu za vrijeme slavnoga mitropolita crnogorskog, Petra Prvog Petrovića Njegoša”.




Recimo još i da je Enciklopedija Britanika (iz 1911. godine) objavila da je Crnogorska crkva “autokefalna grana istočne– pravoslavne crkve”...

(KRAJ)

[Ćipur]

Crnogorska Pravoslavna Crkva ima 5 svetaca:



Sveti Vladimir Dukljanski
http://www.ronni3.users.cg.yu/imgs/S...Dukljanski.jpg

Sveti Stefan Piperski
http://www.ronni3.users.cg.yu/imgs/S...n_Piperski.jpg

Sveti Vasilije Ostroški
http://www.ronni3.users.cg.yu/imgs/S..._Ostroshki.jpg

Sveti Petar Cetinjski
http://www.ronni3.users.cg.yu/imgs/S..._Cetinjski.jpg

Sveti Ivan Crnojević
http://www.ronni3.users.cg.yu/imgs/S..._Crnojevic.jpg

.

[Ćipur]

15. marta 1998.

U crkvi Svete Paraskeve u Sofiji hirotonisan je u čin episkopa poglavar crnogorske pravoslavne crkve arhimandrit Miraš Dedeić, dobivši tom prilikom duhovno ime Mihailo. Svečani čin hirotonije obavljen je pred njegovom svetošću patrijarhom bugarske pravoslavne crkve Pimenom, u prisustvu 3 mitropolita i 4 episkopa bugarske pravoslavne crkve, brojnih vjernika i pristalica crnogorske pravoslavne crkve. Tom prilikom, njegova Svetost, danas počivši patrijarh Pimen, poželio je crnogorskom episkopu da ponosno nosi krst obnovljene CPC, koja je tim činom stupila u sestrinski odnos sa drugim pravoslavnim crkvama.

[Ćipur]

23. maja 1833.

- Na "seobštem sabraniju naroda Crne Gore" usvojeni su "Zakoni otečestva", nove zakonske odredbe o reorganizovanju organa vrhovne vlasti. Novim propisima predviđena su prava i dužnosti Crnogoraca i Brđana "da raspravljaju sporove koji su dovodili u pitanje mir u zemlji, da obezbijede zakonitost rada i poštovanje organa vlasti i da utvrde obaveze prema državi". Propisi su doprinijeli razvoju državnih organa i ujedinjavanju crnogorskih plemena. Na istom "sobraniju" dogovoreno je da Rade Tomov pođe u Petrograd i zamoli ruskog cara Nikolaja Prvog da ga proizvedu u vladiku crnogorskog.

[Ćipur]

CRKVA SVETOG PETRA I PAVLA U DONjIM ULIĆIMA


Novi hram na starim temeljima Donji Ulići, selo u Riječkoj nahiji, udaljeno je osam kilometara od Cetinja. Nalazi se pored asfaltnog puta koji povezuje Cetinje i Podgoricu. U selu se nalaze dva hrama. Stariji hram posvećen je svetom Nikoli, tačna godina ili vrijeme gradnje hrama nije poznato. Hram je ruiniran, napušten i oronuo. Noviji hram posvećen je svetim apostolima Petru i Pavlu. Na starijim temeljima podignut je nastojanjem popa Mata Pejovića 1865. godine. Za gradnju hrama utrošeno je 800 fiorina, na šta ukazuje i natpis uklesan iznad crkvenih vrata.
Dužina hrama iznosi 10,12 metara, širina 5,17, visina do krova 2,90, dok obim oltara iznosi 5,10 metara. Hram je okružen seoskim grobljem.
Na bliskoj razdaljini nalazi se zvonik sa natpisom:
“Zadužbina barjaktara Mijata Mašova Đikanovića 1903. god.”
Priloženog zvona na zvoniku odavno nema. Odnijele su ga austrijske okupacione vlasti 1918. godine.
Barjaktar Đikanović sahranjen je ispred hrama. Na nadgrobnom spomeniku uklesana su dva ukrštena jatagana i natpis:
“Ovđen počivaju kosti pokojnog barjaktara Mijata Mašova Đikanovića. Rođen 1845, a umro 1903.”


P. VUKIĆ

http://www.dan.cg.yu/?nivo=3&rubrika...tum=2005-12-17

[Ćipur]

PODSJEĆANjE: PRIZNANjE CRNOGORSKOJ PRAVOSLAVNOJ CRKVI

U izvještaju sa trećeg međunarodnog kongresa unionista održanog u Moravskoj pominje se da je rad Kongresa pozdravio i mitropolit Crnogorske pravoslavn crkve Mitrofan-ban što je značilo priznanje Crnogorske pravoslavne crkve.

Mitropolit Pravoslavne crkve pozdravio Kongres



„Cetinjski vjesnik“ 19. jula 1911. obavještava:

Pozdrav iz Crne Gore.
"Prošlog četvrtka, 14. jula otvoren je u Velgradu u Moravskoj 3. Kongres međunarodnih unionista, koji radi na sjedinjavanju istočne crkve sa zapadnom. Kongresu su prisustvovali do 200 naučnika teologa i sveštenika iz sviju slovenskih zemalja izuzev Srbije. Isto tako je bilo i izaslanika iz Francuske, Italije, Njemačke i Albanije. Kongres je radio četiri dana i juče, 18. jula je zatvoren. Drugi će kongres biti 1913.“

U izvještaju sa Kongresa pominje se da je rad kongresa pozdravio i Njegovo visoko preosveštenstvo mitropolit (Crnogorsko pravoslavne crkve) gospodin Mitrofan-ban koji se sada nalazi u Češkim Banjama.

M. Ž.

http://www.pobjeda.co.me/citanje.php...1-29&id=178732

[Ćipur]

19. aprila 1910.

Čestitku povodom 25. godišnjice arhijerejskog rada u okviru samostalne Crnogorske pravoslavne crkve, njenom mitropolitu Mitrofanu Banu uputio je carigradski patrijarh Joakim III, riječima:
„Srdačno pozdravljamo srećni jubilej Vaše arhijerejske službe. Gospod neka podari Vašem visokopreosveštenstvu, svetoj Crnogorskoj crkvi, blagovjernom Gospodaru i pobožnoj naciji crnogorskoj svoje darove”.
Na isti dan dvadeset pet godina ranije Mitrofan Ban dobio je visoko odlikovanje od austrijskog cara Josifa I.